الگوی استناد به عبارت بسم ‌الله ‌الرحمن ‌الرحیم در صورت‌جلسات 24 دوره مجلس شورای ملی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای تاریخ انقلاب اسلامی، گروه معارف اسلامی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.

2 دانشیار گروه ایرانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.

چکیده

این پژوهش در نظر دارد تا با استفاده از روش پژوهش ترکیبی، به الگوی «بسم‌الله الرحمن الرحیم» به‌عنوان یکی از عبارات قرآنی بپردازد و به این پرسش پاسخ دهد که اساساً می‌توان الگویی برای استناد به این عبارت در صورت‌جلسات 24 دوره مجلس شورای ملی متصور شد؟ در مرحله اول که از روش کمی استفاده شد، با روش آماری خی دو، تک نمونه‌ای در محیط نرم‌افزار  SPSS25 به تحلیل داده­های کمی پرداختیم. نتایج کمی بیانگر آن هستند که: از مجلس اول تا ششم تعداد سی‌وچهار مورد (9/6 درصد)، مجالس هفتم تا دوازدهم، هجده مورد (6/3 درصد)، مجالس سیزدهم تا هجدهم، سیصد ­و بیست مورد (8/64درصد) و مجالس نوزدهم تا بیست و چهارم به تعداد ۱۲۲ مورد (7/24 درصد)، عبارت قرآنی «بسم­الله الرحمن الرحیم» به کار رفته ­است. در مرحله دوم به تبیین این داده‌ها با روش کیفی پرداختیم و به نتایج زیر دست یافتیم. بیشترین استناد به عبارت «بسم‌الله الرحمن الرحیم» در مجالس سیزدهم تا هجدهم بود که دوره فضای باز سیاسی از تبعید رضاشاه تا سال 1335 و کمترین آن بین سال­های 1305 تا 1320 یعنی دوران حکومت استبدادی رضاشاه را شامل می­گردید. به عبارت دیگر الگوی استناد به این عبارت در صورت‌جلسات مجلس شورای ملی به این صورت بود که در دوره‌های فضای باز سیاسی، تعداد استناد و افراد استناد کننده، بیشتر از دوره استبداد بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The pattern of citing the phrase “Besmellah” in the 24th sessions of the National Assembly

نویسندگان [English]

  • reza mohammadi 1
  • ali ghofrani 2
1 PhD in Islamic Revolution History, Department of Islamic Studies, Bu- Ali Sina University, Hamedan, Iran.
2 Associate Professor, Department of Iranian Studies, Faculty of Humanities, Bu- Ali Sina University, Hamedan, Iran
چکیده [English]

This research intends to use the combined research method to look at the pattern of Besmellah" (in the name of Allah) as one of the Qur'anic phrases and to answer the question that basically “Is it possible to imagine a model for quoting this phrase in the minutes of the 24th sessions of the National Assembly (Parliament)?” In the first stage, a quantitative method was used, with the statistical method in the software environment SPSS25 and we analyzed quantitative data. Quantitative results show that: from the first to the sixth parliament, there were thirty- four cases (6.9 percent), from the seventh to the twelfth, eighteen cases (3.6 percent), from the thirteenth to the eighteenth, three hundred and twenty cases (8.8 percent) and the 19th to 24th Majlis in the number of 122 cases (24.7 percent), the Quranic phrase “Besmellah” is used . In the second step, we explained these data with a qualitative method and obtained the following results. The most citation of the “Besmellah” was in the 13th to 18th Majlis, which included the period of political openness from Reza Shah's exile to 1956 and the lowest between 1926 and 1941, i.e. the period of Reza Shah's autocratic rule. In other words, the pattern of citation of this phrase in the minutes of the National Assembly was such that during periods of political openness, the number of citations and people quoting was more than the period of dictatorship.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Besmellah
  • National Assembly
  • Commentary on the deliberations of the Majlis
  • Reza Shah
  • Mohammad Reza Shah
الف) اسناد
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره‌های اول تا بیست و چهارم، http://ical.parliran.ir
ب) کتاب
آبراهامیان، یرواند، ایران بین دو انقلاب، ترجمه احمد گل­محمدی و محمدابراهیم فتاحی، تهران: نی، 1384.
بازرگان، عباس، مقدمه بر روش­های تحقیق کیفی و آمیخته، رویکردهای متداول در علوم رفتاری، تهران: دیدار، 1395
حکیم­زاده، فرزاد، جمال عبدالملکی، پروپوزال نویسی در مطالعات کیفی و ترکیبی، تهران: جامعه شناسان، 1390.
دولت‌آبادی، یحیى، حیات یحیى، تهران: عطار، 1371.
شجیعی، زهرا، نخبگان سیاسی ایران از انقلاب مشروطیت تا انقلاب اسلامی، تهران: سخن، 1372.
طلوعی، محمود، پدر و پسر، تهران: علم، 1373.
عاملی، باقر، خاطرات یک نخست‌وزیر؛ دکتر احمد متین دفتری، تهران: علمی، 1370.
فوران، جان، مقاومت شکننده: تاریخ تحولات اجتماعی ایران از سال 1500 میلادی مطابق با 879 شمسی تا انقلاب، ترجمه احمد تدین، تهران: انتشارات خدمات فرهنگی رسا، 1392.
کاتوزیان، محمدعلی همایون، اقتصاد سیاسی ایران، از مشروطیت تا پایان سلسله پهلوی، ترجمه محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی، تهران: مرکز، 1395.
کرسول، جان دبلیو، طرح پژوهش رویکردهای کمی، کیفی، ترکیبی، ترجمه علیرضا کیامنش و مریم دانای توس، تهران: جهاد دانشگاهی واحد علامه طباطبایی، 1395.
کرسول، جان و ویکی پلانو کلارک، روش­های پژوهش ترکیبی، ترجمه علیرضا کیامنش جاوید سرایی، تهران: آییژ، 1394.
نظری، منوچهر، رجال پارلمانی ایران از مشروطه تا انقلاب، تهران: فرهنگ معاصر، 1390.
ج) مقاله
اصغری جعفرآبادی، محمد و اکبر سلطانی، سیده مومنه محمدی، «سری­ آمار: تحلیل جداول توافقی1 (آزمون کا­دو)»، مجله دیابت و متابولیسم ایران، ، س13، آذر-دی 1392، صص 101-83.
حسنی، محمدحسین، «درآمدی به روش­شناسی تلفیقی در پژوهش‌های میان‌رشته‌ای علوم اجتماعی»، فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، س 2، ش 4، پاییز 1388 صص 153-137.
سائلی کردده، مجید، «مقدمه­ای بر جایگاه مذاکرات مجلس در تاریخ‌پژوهی معاصر»، پیام بهارستان، ویژه تاریخ مجلس 2، تابستان1390.
محمدپور، احمد، رسول صادقی و مهدی رضایی، «روش­های تحقیق ترکیبی به‌عنوان سومین جنبش روش‌شناختی: مبانی نظری و اصول عملی»، نشریه جامعه­شناسی کاربردی، س 21، ش 38، تابستان 1389، صص 77-100،
ناطقیان­فر، سارا و فاطمه امیری­پری، «مجالس عصر پهلوی»، یاد ایام، ش 57، خرداد 1389.